De lotgevallen van Tom Sawyer

The Adventures of Tom Sawyer

   HOOFDSTUK XX.

   CHAPTER XX

   Er was iets in Tante Polly's wijze van doen, toen zij Tom omhelsde, dat zijne neerslachtigheid verdreef en hem weder vroolijk en gelukkig maakte. Hij ging naar school en smaakte het genot op den hoek van Meadow Lane toevallig Becky Tatcher tegen te komen. Zijn gemoedstoestand bepaalde doorgaans zijne handelingen. Zonder een oogenblik te aarzelen, liep hij naar haar toe en zeide:

   THERE was something about Aunt Polly's manner, when she kissed Tom, that swept away his low spirits and made him lighthearted and happy again. He started to school and had the luck of coming upon Becky Thatcher at the head of Meadow Lane. His mood always determined his manner. Without a moment's hesitation he ran to her and said:

   "Ik heb je vandaag heel gemeen behandeld, Becky, en dat spijt mij. Ik zal het nooit van mijn leven weer doen. Zullen wij, als je blieft, maar weder goede vrienden worden?"

   "I acted mighty mean today, Becky, and I'm so sorry. I won't ever, ever do that way again, as long as ever I live--please make up, won't you?"

   Het meisje hield stil, keek hem met een blik vol verachting aan en zeide:

   The girl stopped and looked him scornfully in the face:

   "Wilt u de goedheid hebben, mijnheer Thomas Sawyer u bij uw eigen vrienden te houden. Ik denk mij niet meer met u te bemoeien."

   "I'll thank you to keep yourself to yourself, Mr. Thomas Sawyer. I'll never speak to you again."

   En het hoofd in den nek werpende, ging zij voorbij. Tom was zoo verpletterd, dat hij zelfs de tegenwoordigheid van geest miste om te zeggen: "Ik geef geen zier om je, nufje dundoek," totdat het geschikte oogenblik voor dien uitval voorbij was. Dus zweeg hij met een woedend gezicht. Ziedende van toorn stapte hij de schoolplaats binnen en mompelde, dat hij wou dat zij een jongen was, om het haar eens fiks in te peperen. Toen hij haar voorbijging, wierp hij haar een paar hatelijkheden naar het hoofd, die behoorlijk teruggeslingerd werden, en de hoop op het herstel van den vrede scheen onherroepelijk verloren. Becky kon in hare drift den tijd haast niet afwachten, waarop de les zou beginnen en zij Tom zou zien afrossen voor het beschadigde leesboek. Indien zij nog een oogenblik plan had on Alfred Temple ten toon te stellen, was dit voornemen door Toms beleedigende schimpscheuten geheel uit hare ziel verdwenen.

   She tossed her head and passed on. Tom was so stunned that he had not even presence of mind enough to say "Who cares, Miss Smarty?" until the right time to say it had gone by. So he said nothing. But he was in a fine rage, nevertheless. He moped into the schoolyard wishing she were a boy, and imagining how he would trounce her if she were. He presently encountered her and delivered a stinging remark as he passed. She hurled one in return, and the angry breach was complete. It seemed to Becky, in her hot resentment, that she could hardly wait for school to "take in," she was so impatient to see Tom flogged for the injured spelling-book. If she had had any lingering notion of exposing Alfred Temple, Tom's offensive fling had driven it entirely away.

   Arm kind! zij wist niet, hoezeer zij op weg was zich een wereld van verdriet te bezorgen. De schoolmeester, de heer Dobbins, was een man, die den middelbaren leeftijd bereikt had onder het drukkend lijden van onbevredigde eerzucht. Zijne lievelingswensch was geneesheer te worden, doch geldgebrek had hem verhinderd het hooger dan tot schoolmeester te brengen. Toch was de liefde tot de studie hem bijgebleven. Hij nam ten minste iederen dag een geheimzinnig boek uit de lessenaar on zich daarin te verdiepen, zoodra de verschillende klassen hunne lessen hadden opgezegd. Dat boek hield hij achter slot en grendel,--doch er was geen deugniet in de gansche school, die niet brandde van begeerte het eens in te zien. Daartoe echter bood zich de kans nooit aan. Elke scholier had zijne of hare eigen meening over den inhoud van het boek, doch er was geen middel om het rechte er van te weten te komen. Toen nu op dezen achtermiddag Becky langs den lessenaar schoof, die vlak bij de deur stond, zag zij dat de sleutel in het slot stak. Welk eene kostelijke gelegenheid! Zij keek in het rond, zag dat zij alleen was en geen seconde later had zij het boek in de hand. Het titelblad, "De Ontleedkunde, door Professor N. N." maakte haar niet veel wijzer. Derhalve sloeg zij bladen op. Op eens ontdekte haar oog, op eene der eerste bladzijden, een prachtige gekleurde gravure van een naakt menschenbeeld. Op hetzelfde oogenblik viel er een schaduw op het blad en stapte Tom Sawyer de deur in, die een vluchtigen blik op het afbeeldsel wierp. In haar haast om het boek dicht te slaan, was Becky ongelukkig genoeg het blad met de figuren door midden te scheuren. Zij wierp het boek in de lessenaar, draaide den sleutel om en barstte uit in tranen van schaamte en verdriet.

   Poor girl, she did not know how fast she was nearing trouble herself. The master, Mr. Dobbins, had reached middle age with an unsatisfied ambition. The darling of his desires was, to be a doctor, but poverty had decreed that he should be nothing higher than a village schoolmaster. Every day he took a mysterious book out of his desk and absorbed himself in it at times when no classes were reciting. He kept that book under lock and key. There was not an urchin in school but was perishing to have a glimpse of it, but the chance never came. Every boy and girl had a theory about the nature of that book; but no two theories were alike, and there was no way of getting at the facts in the case. Now, as Becky was passing by the desk, which stood near the door, she noticed that the key was in the lock! It was a precious moment. She glanced around; found herself alone, and the next instant she had the book in her hands. The titlepage--Professor Somebody's Anatomy--carried no information to her mind; so she began to turn the leaves. She came at once upon a handsomely engraved and colored frontispiece--a human figure, stark naked. At that moment a shadow fell on the page and Tom Sawyer stepped in at the door and caught a glimpse of the picture. Becky snatched at the book to close it, and had the hard luck to tear the pictured page half down the middle. She thrust the volume into the desk, turned the key, and burst out crying with shame and vexation.

   "Tom Sawyer," snikte zij, "ik vind het gemeen van je om achter iemand aan te sluipen en hem te begluren."

   "Tom Sawyer, you are just as mean as you can be, to sneak up on a person and look at what they're looking at."

   "Hoe wist ik, dat je iets stond te bekijken?"

   "How could I know you was looking at anything?"

   "Je moest je schamen, Tom Sawyer; ik weet, dat je me zult verklikken, en o, wat zal ik beginnen! Ik zal slaag krijgen,--ik die nog nooit op school een klap gehad heb!"

   "You ought to be ashamed of yourself, Tom Sawyer; you know you're going to tell on me, and oh, what shall I do, what shall I do! I'll be whipped, and I never was whipped in school."

   Zij stampte met haar voetje op den grond en vervolgde:

   Then she stamped her little foot and said:

   "Wees maar zoo laag als je wilt! Ik weet iets, dat hier zal plaats hebben. Wacht maar en je zult eens wat zien."--En zij vloog de school uit en barstte opnieuw in tranen los.

   "Be so mean if you want to! I know something that's going to happen. You just wait and you'll see! Hateful, hateful, hateful!"--and she flung out of the house with a new explosion of crying.

   Tom stond stil, geheel overbluft door dien uitval. Toen zeide hij tot zichzelven:

   Tom stood still, rather flustered by this onslaught. Presently he said to himself:

   "Welk een vreemd soort van wezens zijn die meisjes! Nooit op school geslagen! Wat zou een pak ransel! Juist iets voor een meisje: zij zijn zoo laf en kleinzeerig. Zij hebben geen ruggegraat. Natuurlijk zal ik die dwaze meid niet aan den ouden Dobbins gaan verklappen; er zijn wel andere middelen om haar klein te krijgen, die niet zoo gemeen zijn. Maar wat moet er met het boek gedaan worden? De oude Dobbins zal vragen, wie het gescheurd heeft. Niemand zal antwoorden. Dan zal hij doen als altijd en de meisjes beurt om beurt ondervragen, en wanneer hij bij het meisje komt dat het gedaan heeft, zal hij het weten zonder dat het gezegd wordt. De meisjes verraden zich altijd.--Becky zal klappen krijgen; 't is een naar geval, maar ik zie er geen gat in om het te verraden." Tom peinsde nog een oogenblik over de zaak en riep toen uit: "In orde! Zij wou mij in de klem zien; laat haar dat genot hebben."

   "What a curious kind of a fool a girl is! Never been licked in school! Shucks! What's a licking! That's just like a girl--they're so thin-skinned and chicken-hearted. Well, of course I ain't going to tell old Dobbins on this little fool, because there's other ways of getting even on her, that ain't so mean; but what of it? Old Dobbins will ask who it was tore his book. Nobody'll answer. Then he'll do just the way he always does--ask first one and then t'other, and when he comes to the right girl he'll know it, without any telling. Girls' faces always tell on them. They ain't got any backbone. She'll get licked. Well, it's a kind of a tight place for Becky Thatcher, because there ain't any way out of it." Tom conned the thing a moment longer, and then added: "All right, though; she'd like to see me in just such a fix--let her sweat it out!"

   Daarop voegde hij zich bij de "krijgertje" spelende schooljeugd, totdat de meester kwam en de school begon. Toms gedachten dwaalden gedurig van zijn werk af en telkens, wanneer hij een blik naar den meisjes-kant wierp, werd hij ontroerd door het gelaat van Becky. Alles te zamen genomen, behoefde hij geen medelijden met haar te hebben en toch was hij diep met haar begaan. Toen de ontdekking van het leesboek gedaan werd, was Tom voor een tijdlang geheel vervuld van zijn eigen leed en werd Becky uit hare verdooving wakker. Zij volgde het proces met groote belangstelling, want zij wist, dat Tom niets tegen de beschuldiging, van inkt op het boek gemorst te hebben, kon inbrengen. Tom ontkende het feit, en maakte door die ontkenning de zaak eer erger dan beter. Becky maakte zich wijs, dat zij er schik in had, doch eene stem in haar binnenste fluisterde haar toe, dat zulks het geval niet was. Toen het er zeer bedenkelijk voor Tom begon uit te zien, voelde zij eene sterke neiging om op te staan en Alfred Temple aan te klagen, doch zij bedwong zich en legde zich de verplichting op om stil te blijven zitten. "Immers," dus sprak zij bij zichzelve, "hij zal zeker zeggen, dat ik die plaat gescheurd heb. Neen, al kon ik hem er het leven mede redden, ik zeg het niet."

   Tom joined the mob of skylarking scholars outside. In a few moments the master arrived and school "took in." Tom did not feel a strong interest in his studies. Every time he stole a glance at the girls' side of the room Becky's face troubled him. Considering all things, he did not want to pity her, and yet it was all he could do to help it. He could get up no exultation that was really worthy the name. Presently the spelling-book discovery was made, and Tom's mind was entirely full of his own matters for a while after that. Becky roused up from her lethargy of distress and showed good interest in the proceedings. She did not expect that Tom could get out of his trouble by denying that he spilt the ink on the book himself; and she was right. The denial only seemed to make the thing worse for Tom. Becky supposed she would be glad of that, and she tried to believe she was glad of it, but she found she was not certain. When the worst came to the worst, she had an impulse to get up and tell on Alfred Temple, but she made an effort and forced herself to keep still--because, said she to herself, "he'll tell about me tearing the picture sure. I wouldn't say a word, not to save his life!"

   Tom kreeg de hem toegedachte zweepslagen en ging kalm naar zijne zitplaats terug, in den waan dat hij, misschien zonder het te bemerken, onder het krijgertje spelen, den inkpot op het boek had laten vallen.--Hij had maar uit gewoonte ontkend en uit beginsel zich bij de ontkentenis gehouden.

   Tom took his whipping and went back to his seat not at all broken-hearted, for he thought it was possible that he had unknowingly upset the ink on the spelling-book himself, in some skylarking bout--he had denied it for form's sake and because it was custom, and had stuck to the denial from principle.

   Een geheel uur ging voorbij. De meester zat op zijn troon te knikkebollen, daar het gebrom der studeerende jeugd hem altijd slaperig maakte. Langzamerhand echter richtte hij zich op, gaapte, ontsloot zijn lessenaar en greep naar zijn boek, doch scheen het niet met zichzelven eens te kunnen worden, of hij lezen zou al dan niet. Het meerendeel der scholieren zag droomerig van hun werk op, doch er waren er twee, die met de oogen vol belangstelling zijne beweging gadesloegen. Een tijdlang hield de heer Dobbins gedachteloos zijn boek in de hand, doch eindelijk vlijde hij zich op zijn stoel neder on te lezen. Tom wierp een blik op Becky, en het arme kind zag er uit als een hulpeloos, opgejaagd haasje, dat het geweer op zich ziet aanleggen. Oogenblikkelijk werd zijn geschil met haar vergeten. Er moest redding komen en dadelijk ook. Doch het dreigend gevaar scheen zijne vindingrijkheid te verstompten. Goddank! daar schoot hem iets te binnen. Hij zou de bank uitgaan, het boek grijpen, de deur uitspringen en er mede wegloopen! Doch een minuut wankelens, tot het nemen van dit besluit, was genoeg om zijne kans verloren te doen gaan. De meester had het boek geopend. Het was te laat; er was niets aan te doen; Becky was reddeloos verloren! Het volgende oogenblik zag de meester zijne leerlingen in het gelaat, met een blik, die al de kinderen de oogen deed neerslaan. Gedurende tien tellen heerschte er een angstige stilte, waarin de meester kracht tot toornen verzamelde. Toen sprak hij: "Wie heeft dit boek gescheurd?"

   A whole hour drifted by, the master sat nodding in his throne, the air was drowsy with the hum of study. By and by, Mr. Dobbins straightened himself up, yawned, then unlocked his desk, and reached for his book, but seemed undecided whether to take it out or leave it. Most of the pupils glanced up languidly, but there were two among them that watched his movements with intent eyes. Mr. Dobbins fingered his book absently for a while, then took it out and settled himself in his chair to read! Tom shot a glance at Becky. He had seen a hunted and helpless rabbit look as she did, with a gun levelled at its head. Instantly he forgot his quarrel with her. Quick--something must be done! done in a flash, too! But the very imminence of the emergency paralyzed his invention. Good!--he had an inspiration! He would run and snatch the book, spring through the door and fly. But his resolution shook for one little instant, and the chance was lost--the master opened the volume. If Tom only had the wasted opportunity back again! Too late. There was no help for Becky now, he said. The next moment the master faced the school. Every eye sank under his gaze. There was that in it which smote even the innocent with fear. There was silence while one might count ten--the master was gathering his wrath. Then he spoke: "Who tore this book?"

   Er werd geen geluid vernomen. Men zou een speld hebben kunnen hooren vallen. De meester zag gezicht voor gezicht aan, om teekenen van schuld te ontdekken?"

   There was not a sound. One could have heard a pin drop. The stillness continued; the master searched face after face for signs of guilt.

   "Benjamin Hogers, hebt gij dit boek gescheurd?"

   "Benjamin Rogers, did you tear this book?"

   Een ontkennend antwoord, gevolgd door een pauze.

   A denial. Another pause.

   "Jozef Harper, gij?"

   "Joseph Harper, did you?"

   Weder een ontkennend antwoord. Tom werd onder de kwelling van den langzamen voortgang der zaak, hoe langer hoe onrustiger. De meester onderzocht nauwkeurig de lange rijen jongensgezichten en wendde zich toen tot de meisjes.

   Another denial. Tom's uneasiness grew more and more intense under the slow torture of these proceedings. The master scanned the ranks of boys--considered a while, then turned to the girls:

   "Amy Lawrence?"

   "Amy Lawrence?"

   Een ontkennend hoofdschudden.

   A shake of the head.

   "Gracie Willer?"

   "Gracie Miller?"

   Hetzelfde gebaar.

   The same sign.

   "Suze Harper, hebt gij het gedaan?"

   "Susan Harper, did you do this?"

   Weder een ontkennend antwoord. Het volgende meisje was Becky Thatcher. Tom beefde van het hoofd tot de voeten.

   Another negative. The next girl was Becky Thatcher. Tom was trembling from head to foot with excitement and a sense of the hopelessness of the situation.

   "Rebekka Thatcher"--(Tom keek naar haar gelaat; het was bleek van angst) "hebt gij,--neen, zie mij aan" --(zij hief de handen smeekend omhoog)--"hebt gij dit boek gescheurd?"

   "Rebecca Thatcher" [Tom glanced at her face--it was white with terror]--"did you tear--no, look me in the face" [her hands rose in appeal]--"did you tear this book?"

   Snel als de bliksem schoot Tom eene gedachte door de ziel. Hij sprong op en gilde: "Ik heb het gedaan!"

   A thought shot like lightning through Tom's brain. He sprang to his feet and shouted--"I done it!"

   De schooljeugd stond versteld over zulk eene onbegrijpelijke dwaasheid. Tom bleef een oogenblik staan om tot zichzelven te komen, en toen hij de bank uitstapte om zijne straf te ondergaan, werd hij door de bewondering en de dankbare aanbidding, die hem uit Becky's oogen tegenstraalden, betaald voor honderd zweepslagen. Door zijne edele daad zelf in verrukking gebracht, verdroeg hij zonder een geluid te geven, de onbarmhartigste geeseling, waaraan de heer Dobbins zich ooit had schuldig gemaakt, en hoorde hij ook met volkomen onverschilligheid de wreede uitspraak aan, om twee uren school te blijven. Immers hij wist, wie met het grootste geduld buiten op hem wachten zou, totdat zijne straf geleden was.

   The school stared in perplexity at this incredible folly. Tom stood a moment, to gather his dismembered faculties; and when he stepped forward to go to his punishment the surprise, the gratitude, the adoration that shone upon him out of poor Becky's eyes seemed pay enough for a hundred floggings. Inspired by the splendor of his own act, he took without an outcry the most merciless flaying that even Mr. Dobbins had ever administered; and also received with indifference the added cruelty of a command to remain two hours after school should be dismissed--for he knew who would wait for him outside till his captivity was done, and not count the tedious time as loss, either.

   Dienzelfden middag nog vertelde Becky hem met schaamte en berouw, hoe verraderlijk zij zich jegens hem gedragen had. Tom ging dan ook naar bed, vol wraakzuchtige plannen jegens Alfred Temple; maar zijn wrok maakte spoedig voor aangename overpeinzingen plaats en hij viel in slaap en droomde van Becky's laatste woorden, die hem als muziek in de ooren hadden geklonken en aldus hadden geluid:

   Tom went to bed that night planning vengeance against Alfred Temple; for with shame and repentance Becky had told him all, not forgetting her own treachery; but even the longing for vengeance had to give way, soon, to pleasanter musings, and he fell asleep at last with Becky's latest words lingering dreamily in his ear--

   "Tom, hoe kon je zoo edel zijn?"

   "Tom, how could you be so noble!"